Ikiwa tunaelewa neno "tamba" kama linavyofafanuliwa katika Kamusi ya Royal Spanish Academy, "kutambaa kama baadhi ya wanyama watambaao", tunaweza pia kuliainisha kama wanyama kwamba wanaburuta au kutambaa wanyama fulani kama vile mnyoo wa ardhini au konokono, wanyama wasio na uti wa mgongo wanaosogea kwa kuvuta miili yao juu ya uso kupitia njia tofauti. Hata hivyo, aina hii ya uhamishaji makazi ni ya kawaida zaidi kwa spishi za reptilia, kwa hivyo jina lake.
Katika makala hii kwenye tovuti yetu tutajifunza kuhusu mifano ya wanyama wanaotambaa na sifa wanazoshiriki wao kwa wao.
Asili ya reptilia, wanyama wakuu wanaotambaa
Ili kurejea asili ya wanyama watambaao hatuna budi kudokeza asili ya yai la amniote, kwani lilizuka hapa. kundi la wanyama wanaotoa ulinzi dhidi ya maji kwa kiinitete na kuruhusu uhuru wake kutoka kwa mazingira ya majini.
Amniotes za kwanza zilionekana kutoka kwa Cotylosaurs, kutoka kwa kundi la wanyama wa baharini, katika kipindi cha Carboniferous. Amniote hizi ziligawanyika katika vikundi viwili kulingana na sifa tofauti za fuvu lao: Synapsid (ambapo mamalia wametoka) na Sauropsids (ambapo amniotes zingine, kama vile reptilia, zimetokea). Ndani ya kundi hili la mwisho pia kulikuwa na mgawanyiko: Anapsids, ambayo ni pamoja na aina ya kobe, na Diapsids, kama vile nyoka na mijusi maarufu.
Sifa za wanyama watambaao
Ingawa kila spishi ya reptilia inaweza kutumia njia tofauti kusonga kwa kutambaa chini, tunaweza kuorodhesha orodha ndefu ya sifa ambazo wanashiriki wao kwa wao. Miongoni mwao, tunapata yafuatayo:
- Hata wanachama (tetrapods) na urefu mfupi, ingawa katika makundi fulani kama vile nyoka wanaweza kukosa.
- Mfumo wa mzunguko wa damu na ubongo umeendelea zaidi kuliko wanyama wa amfibia.
- Ni wanyama wa ectothermic, yaani, hawawezi kudhibiti joto lao.
- Kwa kawaida huwa na mkia mrefu..
- Wana mizani ya epidermal, ambayo inaweza kumwaga au kubaki kukua katika maisha yao yote.
- Taya zenye nguvu sana zenye au zisizo na meno.
- Uric acid ni zao la kinyesi.
- Wana moyo wenye vyumba vitatu (isipokuwa mamba, ambao wana vyumba vinne).
- Wanapumua kupitia mapafu ingawa baadhi ya aina za nyoka hupumua kupitia ngozi zao.
- Wana mfupa kwenye sikio la kati.
- Wana figo za metanephric.
- Kama seli za damu, hutoa erithrositi ya nuklea.
- Jinsia tofauti, kutafuta wanaume na wanawake.
- Mbolea ni ya ndani kwa njia ya kiungo cha kuunganisha.
Ukitaka kujua zaidi kuhusu sifa za wanyama hawa unaweza kuona makala Sifa za wanyama watambaao.
Mifano ya wanyama wanaotambaa
Kuna wanyama wengi wanaotembea kwa kutambaa mfano nyoka wasio na viungo. Walakini, kuna wanyama wengine watambaao ambao, licha ya kuwa na miguu na mikono, wanaweza pia kuzingatiwa kutambaa kwani uso wa miili yao huburutwa ardhini wanaposonga. Katika sehemu hii tutaona baadhi ya mifano ya wanyama wanaotambaa au kujikokota ili wasogee.
Viwango Vipofu (Leptotyphlops melanotermus)
Ina sifa ya kuwa kwa ukubwa, haina tezi zinazotoa sumu na kuishi chini ya ardhi, kwa kawaida huishi bustani za nyumba nyingi. Inaweka mayai, hivyo ni mnyama wa oviparous. Kuhusu chakula chao, lishe yao inategemea wanyama wadogo wasio na uti wa mgongo, kama vile aina fulani za wadudu.
Nyoka mwenye mistari (Philodryas psammophidea)
Anajulikana pia kwa jina la nyoka mchanga, ana mwili mwembamba na unaorefuka na hupima takriban mita moja. Kando ya mwili hutoa bendi kadhaa za longitudinal za rangi nyeusi katika sehemu ya dorsal na nyepesi katika eneo la tumbo. Inaweza kupatikana katika maeneo yenye ukame na misitu, ambapo hula wanyama wengine wa kutambaa. Ni oviparous na ina meno yenye sumu nyuma ya mdomo wake (opisthoglyph teeth).
Tropical Rattlesnake (Crotalus durissus terrificus)
Nyoka wa kitropiki au nyoka aina ya southern rattlesnake ana sifa ya kufikia ukubwa mkubwa na rangi ya njano au ocher kwenye mwili wake. Inapatikana katika maeneo kavu kama savanna, ambapo hula wanyama wadogo (baadhi ya panya, mamalia, nk.) Mnyama huyu anayetambaa ni viviparous na pia hutoa vitu vyenye sumu.
Mjusi wa kijani (Teius teyou)
Mfano mwingine wa wanyama wanaotambaa ni mjusi wa kijani, mnyama wa kati mnyama ambaye inashangaza sana kwani ina rangi ya kijani kibichi katika mwili wake na mkia mrefu sana. Ingawa ikumbukwe kuwa dume huwa na rangi ya samawati wakati wa hatua ya uzazi.
Makazi yake yanaweza kuwa tofauti, yanapatikana katika mikoa ya misitu na nyasi, kwa mfano. Lishe yao inategemea wanyama wasio na uti wa mgongo (wadudu wadogo) na, kwa upande wa uzazi wao, ni wanyama wanaotoa mayai ya uzazi.
Ngozi yenye Mistari (Eumeces skiltonianus)
Ni mjusi mdogo mwenye viungo vifupi na mwili mwembamba sana Ina tani nyeusi na mikanda nyepesi sehemu ya mgongoni. Inaweza kupatikana katika mimea, maeneo ya miamba na misitu, ambapo hula wanyama wasio na uti wa mgongo kama vile buibui na wadudu. Kuhusu uzazi wao, majira ya masika na kiangazi ndiyo majira yaliyochaguliwa kwa ajili ya kupandisha.
Mjusi Mwenye Pembe (Phrynosoma coronatum)
Mnyama huyu anayetambaa kwa kawaida ana rangi ya kijivu na ana sifa ya kuwa na sehemu ya cephalic yenye aina ya pembe na mwili uliofunikwa na miiba mingi Mwili ni mpana lakini umetambaa na una viungo vifupi sana vya kusogea. Inaishi katika sehemu kavu na wazi, ambapo hula wadudu kama vile mchwa. Miezi ya Machi na Mei huchaguliwa kutekeleza uzazi.
Matumbawe (Micrurus pyrrhocryptus)
Ina rangi ya kipekee, kwa vile inaonyesha pete nyeusi kwenye mwili wake ambazo zimeunganishwa na jozi ya bendi nyeupe. Inaenea katika misitu au misitu, ambapo hula wanyama wengine wa kutambaa kama vile mijusi wadogo. Ni oviparous na sumu sana.
Ukitaka kujua wanyama wenye sumu kali zaidi duniani, usikose makala haya mengine.
Kasa wa kawaida (Chelonoidis chilensis)
Kobe huyu ana sifa ya kuwa na gamba kubwa, refu, lenye rangi nyeusi Anaishi katika maeneo ambayo mboga na matunda hutawala, kwani ni mtambaazi hasa walao majani. Walakini, wakati mwingine hula kwenye mifupa na nyama. Ni mnyama mwenye mayai ya uzazi na ni kawaida kumpata kama kipenzi katika baadhi ya nyumba.
Legless Lizard (Anniella pulchra)
Mnyama mwingine mwenye udadisi zaidi ambaye hutambaa ili kuzunguka ni mjusi asiye na miguu. Ina eneo la cephalic isiyoweza kutofautishwa kutoka kwa mwili wote na kuishia kwa sura ya uhakika. Haina miguu na mikono kwa ajili ya kusogea na ina magamba yanayong'aa sana mwilini, ambayo ina sifa ya rangi ya kijivu yenye mikanda ya pembeni iliyokolea na tumbo la manjano. Kwa kawaida hupatikana katika maeneo ya miamba na/au matuta ambapo hula athropoda ndogo. Miezi ya masika na kiangazi ndiyo iliyochaguliwa kuzaana.
Nyoka wa kijani (Philodryas patagoniensis)
Kama jina lake la kawaida linavyoonyesha, kwa ujumla ina rangi ya kijani kibichi lakini yenye tani nyeusi kuzunguka mizani yake. Pia anajulikana kama nyoka wa nyasi kwa sababu anatawala katika maeneo ya wazi, kama vile misitu na/au nyanda za majani, ambapo hula wanyama mbalimbali (mamalia wadogo, ndege, na mijusi, miongoni mwa wengine). Hutaga mayai na kama nyoka wengine, ina meno yenye sumu nyuma ya mdomo wake.
Wanyama wengine wanaotambaa au kutambaa
Orodha ya reptilia ni pana sana ingawa, kama tulivyotaja katika sehemu zilizopita, sio tu wanyama hawa hutambaa ili kusonga. Hii ni kesi ya konokono wa Kirumi au mdudu wa ardhini, ambao hupata msuguano kati ya miili yao na uso ili kutekeleza mwendo. Katika sehemu hii tutaorodhesha wanyama wengine wanaotambaa ili kusonga:
- Konokono wa Kirumi (Helix pomatia)
- Minyoo wa kawaida (Lumbricus terrestris)
- Matumbawe ya Uongo (Lystrophis pulcher)
- Mlalaji (Sibynomorphus turgidus)
- Glass Viper (Ophiodes intermedius)
- Red Iguana (Tupinambis rufescens)
- Vipele vipofu (Blanus cinereus)
- Lampalagua (Boa constrictor occidentalis)
- Rainbow Boa (Epicrates cenchria alvarezi)
- Leatherback sea turtle (Dermochelys coriacea)
